Không giống như nhiều bệnh truyền nhiễm khác, Mycoplasma suis hiện chưa có vaccine phòng bệnh. Điều này khiến công tác kiểm soát hoàn toàn phụ thuộc vào khả năng chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời và đặc biệt là duy trì an toàn sinh học nghiêm ngặt trong trang trại. Nếu để bệnh bùng phát, thiệt hại kinh tế sẽ rất khó ước tính.

Kháng sinh có thể điều trị nhưng không diệt triệt để mầm bệnh

Mycoplasma suis nhạy với một số loại kháng sinh, tuy nhiên vi khuẩn này có thể tồn tại trong cơ thể dưới dạng tiềm ẩn (mang trùng), dẫn đến khả năng tái phát khi gặp stress.

Những nhóm thuốc thường được sử dụng:

• Tetracycline, Oxytetracycline, Doxycycline: tiêm hoặc trộn cám

• Tiamulin, Enrofloxacin, Florfenicol: tác dụng tốt nếu điều trị sớm

• Vitamin B1, B12, sắt hữu cơ, men sống: hỗ trợ hồi phục máu và giảm stress

Liệu trình điều trị thường kéo dài từ 3–5 ngày. Nên điều trị theo lô hoặc cả chuồng nếu tỷ lệ biểu hiện cao, thay vì chỉ điều trị cá thể.

Điều trị là không đủ nếu không loại trừ được heo mang trùng

Heo sau điều trị có thể khỏi triệu chứng nhưng vẫn:

• Mang vi khuẩn trong máu và trở thành nguồn lây ngầm

• Làm giảm hiệu quả sinh sản, tăng tỷ lệ sảy thai và heo con chết

• Gây lây lan cho heo con trong các chu kỳ sau

Vì vậy, sau khi điều trị, cần làm xét nghiệm huyết thanh hoặc PCR để sàng lọc và loại thải các cá thể mang trùng mạn tính.

Không có vaccine – an toàn sinh học là hàng rào sống còn

Do không thể chủ động bằng tiêm phòng, giải pháp phòng bệnh duy nhất hiện nay là kiểm soát quy trình vận hành:

• Thay kim tiêm, kim thiến, bấm răng sau mỗi ổ heo

• Sát trùng dụng cụ thú y bằng cồn hoặc thuốc sát khuẩn chuyên dụng

• Kiểm soát ghẻ, rận, ruồi, muỗi trong chuồng

• Không nhập hậu bị từ nguồn không rõ ràng, bắt buộc xét nghiệm trước khi nhập đàn

• Tách riêng heo nghi nhiễm, không nuôi chung với nhóm heo nái sinh sản

Ngoài ra, cần huấn luyện công nhân chăn nuôi hiểu rõ cách bệnh lây qua máu để tuân thủ sát quy trình.

Giám sát định kỳ và kiểm soát stress để hạn chế tái phát

Một số biện pháp hỗ trợ giúp ngăn tái phát bệnh:

• Định kỳ kiểm tra công thức máu, chỉ số hồng cầu, protein huyết tương

• Bổ sung men sống, vitamin C, chất điện giải vào thời điểm chuyển cám, thời tiết nắng nóng

• Tránh trộn đàn, đổi chuồng, tiêm phòng hàng loạt khi trại đang có dấu hiệu stress

Heo càng ít stress – nguy cơ phát bệnh càng thấp, nhất là với những cá thể đã từng nhiễm M. suis.

Chủ động kiểm soát – giảm thiệt hại lâu dài cho trại

Dù không nguy hiểm tức thì như PRRS hay dịch tả, Mycoplasma suis là “kẻ phá hoại thầm lặng” trong ngành chăn nuôi. Nó làm suy giảm dần hiệu quả sinh sản, tăng tỷ lệ chết của heo con và kéo dài thời gian nuôi heo thịt. Vì vậy, trại cần đưa kiểm soát M. suis thành một phần trong quy trình phòng bệnh trọng điểm, đặc biệt ở các khu nái, heo con và đàn hậu bị.