Trong chăn nuôi heo, việc kiểm soát mầm bệnh là thách thức lớn nhất. Dù người nuôi có chăm sóc tốt đến đâu, chỉ cần một lỗ hổng nhỏ trong khâu vệ sinh hay quản lý là mầm bệnh có thể len lỏi, phát tán nhanh trong đàn. Hiểu rõ con đường lây lan của bệnh là bước quan trọng để xây dựng hệ thống phòng dịch hiệu quả, bảo vệ đàn heo và giảm thiệt hại kinh tế.
Mầm bệnh có thể tồn tại sẵn trong môi trường chuồng trại, nguồn nước, thức ăn, hoặc được mang vào từ bên ngoài qua con người, phương tiện và động vật trung gian. Một con heo nhiễm bệnh cũng có thể trở thành “nguồn phát tán”, thải ra hàng triệu mầm bệnh mỗi ngày thông qua phân, nước tiểu, nước bọt hay dịch mũi.
Khi điều kiện vệ sinh kém, mật độ nuôi dày, ẩm thấp hoặc thông gió không tốt, mầm bệnh sẽ nhân lên nhanh chóng và lây lan khắp khu vực nuôi.
Trong chăn nuôi heo, mầm bệnh có thể truyền từ con này sang con khác theo hai hình thức: lây trực tiếp và lây gián tiếp.
Lây trực tiếp: Xảy ra khi heo khỏe tiếp xúc với heo bệnh qua hô hấp, miệng, vết thương hoặc đường sinh dục. Ví dụ, bệnh tai xanh (PRRS) và cúm heo có thể lây nhanh qua không khí, chỉ cần heo ở ô chuồng gần nhau cũng có thể nhiễm bệnh.
Lây gián tiếp: Là hình thức phổ biến hơn, xảy ra khi mầm bệnh truyền qua các yếu tố trung gian như:
Thức ăn, nước uống nhiễm bẩn.
Dụng cụ chăn nuôi, máng ăn, xe vận chuyển chưa sát trùng.
Người chăn nuôi, công nhân hoặc khách ra vào trại mà không vệ sinh, thay đồ bảo hộ.
Côn trùng, chuột, chim mang mầm bệnh từ khu vực khác tới.
Thực tế, nhiều ổ dịch bùng phát không phải vì con heo đầu tiên bị bệnh, mà vì người nuôi vô tình mang mầm bệnh đi khắp trại do không thực hiện quy trình sát trùng nghiêm ngặt.
Mầm bệnh có thể xâm nhập vào cơ thể heo qua nhiều “cửa ngõ”:
Đường tiêu hóa: heo ăn hoặc uống phải mầm bệnh.
Đường hô hấp: hít phải không khí, bụi hoặc hơi nước chứa virus.
Qua da và niêm mạc: các vết trầy xước, tổn thương trên da là nơi vi khuẩn dễ xâm nhập.
Qua đường sinh dục: trong quá trình phối giống hoặc khi dùng dụng cụ phối không vệ sinh.
Sau khi xâm nhập, mầm bệnh lại thải ra môi trường qua các con đường tương tự – chủ yếu là phân, nước tiểu, nước bọt, dịch mũi và tinh dịch. Quá trình này khiến bệnh lan nhanh trong đàn, đặc biệt ở trại nuôi tập trung.
Một số yếu tố có thể khiến dịch bệnh lan nhanh và khó kiểm soát:
Mật độ nuôi dày, không có khoảng cách giữa các ô chuồng.
Chuồng trại ẩm ướt, thông gió kém, nhiệt độ thay đổi đột ngột.
Dụng cụ, xe cộ, người ra vào không được khử trùng.
Không cách ly heo mới nhập đàn hoặc heo có dấu hiệu bệnh.
Thói quen cho khách tham quan, thương lái vào trại mà không qua sát trùng.
Mầm bệnh có thể đi từ một con heo bệnh ra cả đàn chỉ trong vài ngày. Do đó, người chăn nuôi cần coi vệ sinh và an toàn sinh học là hàng rào phòng thủ đầu tiên. Phun sát trùng định kỳ, kiểm soát người ra vào, cách ly heo bệnh và quản lý tốt nguồn nước, thức ăn sẽ giúp ngăn ngừa dịch bùng phát.
Phòng bệnh hiệu quả không chỉ là tiêm vắc xin, mà là kiểm soát chặt chẽ mọi con đường mà mầm bệnh có thể đi qua. Một trang trại “kín mầm bệnh” chính là nền tảng cho một đàn heo khỏe mạnh, ổn định và sinh lời lâu dài.
.jpg)
Phòng bệnh luôn là chìa khóa quan trọng nhất để duy trì một đàn heo khỏe mạnh, năng suất cao và ổn định. Trong bối cảnh nhiều loại dịch bệnh nguy hiểm như dịch tả heo châu Phi, tai xanh, lở mồm long móng… vẫn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát, việc thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng bệnh là yếu tố sống còn đối với người chăn nuôi
.jpg)
Trong chăn nuôi heo, nhiều người thường nghĩ bệnh chỉ xuất hiện khi có vi khuẩn hoặc virus tấn công. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, heo có thể mắc bệnh ngay cả khi không có mầm bệnh, chỉ vì điều kiện nuôi dưỡng, môi trường hoặc dinh dưỡng không đảm bảo
Trong chăn nuôi heo, không ít bà con vẫn quen quan niệm “heo bỏ ăn, ho, sốt hay gầy yếu là bị bệnh”. Điều này đúng nhưng chưa đủ. Bệnh ở heo không chỉ đến từ mầm bệnh mà còn liên quan chặt chẽ tới môi trường, dinh dưỡng và sức đề kháng của con vật. Hiểu đúng về khái niệm “bệnh” là nền tảng để người nuôi có hướng phòng và trị hiệu quả, giảm thiểu thiệt hại kinh tế.
Bệnh lở mồm long móng ở heo là một trong những dịch bệnh nguy hiểm nhất hiện nay. Virus gây bệnh có khả năng lây lan nhanh, tồn tại lâu ngoài môi trường và gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng cho người nuôi.
Bệnh lở mồm long móng ở heo là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có khả năng lây lan rất nhanh. Để phòng chống hiệu quả, người nuôi cần nắm rõ các triệu chứng lâm sàng và bệnh tích điển hình, từ đó phát hiện sớm và xử lý kịp thời
Bệnh lở mồm long móng ở heo là một trong những dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất trong chăn nuôi. Khác với nhiều bệnh khác, virus lở mồm long móng có khả năng xâm nhập vào cơ thể theo nhiều con đường, phát tán nhanh trong đàn và lây lan rộng ra môi trường xung quanh.
Trong chăn nuôi heo, ít có bệnh nào để lại hậu quả nặng nề như bệnh lở mồm long móng ở heo. Đây là bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây lan nhanh trong đàn, có khả năng bùng phát thành dịch lớn ở nhiều địa phương
.png)
Virus PCV-2 (Porcine circovirus type 2) đang là mối đe dọa âm thầm nhưng dai dẳng đối với đàn heo. Đây là tác nhân chính gây hội chứng gầy còm sau cai sữa (PMWS) và hội chứng viêm da – bệnh lý thận (PDNS).
.png)
Trong nhiều năm qua, virus PCV-2 (Porcine circovirus type 2) luôn được nhắc đến như một trong những tác nhân gây thiệt hại nặng nề cho ngành chăn nuôi heo.
Khi nái sau sinh có dấu hiệu sốt, bỏ bú, bầu vú sưng đau hay âm hộ tiết dịch bất thường, người chăn nuôi cần hành động ngay
