Phần 2: Giải pháp nào để giảm thiệt hại PCV-2 trong chăn nuôi heo?

Virus PCV-2 (Porcine circovirus type 2) đang là mối đe dọa âm thầm nhưng dai dẳng đối với đàn heo. Đây là tác nhân chính gây hội chứng gầy còm sau cai sữa (PMWS) và hội chứng viêm da – bệnh lý thận (PDNS). Với khả năng tồn tại lâu ngoài môi trường và kháng lại nhiều loại thuốc sát trùng, PCV-2 gần như không thể loại bỏ hoàn toàn khỏi trại.

Theo các chuyên gia thú y, mục tiêu không phải là “xóa sổ” PCV-2 mà là quản lý tốt để hạn chế bùng phát, giảm thiểu thiệt hại và duy trì năng suất đàn.

Dấu hiệu nhận biết sớm

Heo nhiễm PCV-2 thường mang virus trong cơ thể nhưng không phải lúc nào cũng biểu hiện rõ. Khi có thêm yếu tố stress hoặc mầm bệnh khác, virus mới bùng phát với các triệu chứng: heo còi cọc dù ăn uống bình thường, viêm kết mạc, chảy nước mắt, vàng da, hạch bẹn sưng, tiêu chảy không rõ nguyên nhân, thậm chí chết rải rác.

Khi mổ khám, có thể thấy hạch lympho sưng to, phổi phù thũng, gan và lách sưng, thận có nốt trắng và dạ dày loét. Đây là những chỉ dấu điển hình giúp nhận diện PCV-2.

Biện pháp phòng ngừa

Các biện pháp phòng chống PCV-2 cần được thực hiện đồng bộ từ khâu chăm sóc heo con đến quản lý trại:

  • Chăm sóc heo con: cho bú sữa đầu ngay sau sinh để tăng miễn dịch tự nhiên, úm đúng kỹ thuật, giữ nhiệt độ ổn định, cắt rốn và bấm răng vệ sinh, tập ăn sớm, hạn chế stress.
     

  • Quản lý đàn: áp dụng “cùng vào – cùng ra” (All in – All out), giảm ghép đàn và di chuyển. Chuồng nuôi cần thông thoáng, mật độ vừa phải. Những con heo yếu, uể oải nên được loại thải.
     

  • Kiểm soát bệnh kết hợp: PCV-2 thường nặng hơn khi đi kèm PRRS, Mycoplasma, E. coli… Do đó, phải đảm bảo lịch tiêm phòng đầy đủ và điều trị bệnh kế phát bằng kháng sinh, thuốc kháng viêm theo chỉ định.
     

  • An toàn sinh học: sát trùng chuồng trại định kỳ, kiểm soát nguồn nước, thức ăn, phương tiện và con người ra vào trại. Cần chủ động diệt chuột, chim, côn trùng – những vật trung gian mang mầm bệnh.
     

  • Nguyên tắc “3 vàng”: hạn chế tiếp xúc trực tiếp heo – heo, giảm stress, duy trì vệ sinh chuồng nuôi.
     

Ý nghĩa của phòng bệnh

Theo các chuyên gia, PCV-2 chỉ thực sự gây hại khi kết hợp với các yếu tố bất lợi khác. Do vậy, việc nâng cao miễn dịch cho đàn, giảm stress và siết chặt vệ sinh chính là “lá chắn” hiệu quả. Thực hiện tốt phòng ngừa sẽ giúp heo con phát triển đồng đều, tăng trọng nhanh, giảm tỷ lệ chết rải rác, tiết kiệm chi phí thuốc men và ổn định năng suất trại.

Điều cần lưu ý

PCV-2 không thể loại bỏ hoàn toàn, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu bà con chủ động phòng ngừa. Đầu tư vào chăm sóc sớm, tiêm phòng đúng lịch và áp dụng an toàn sinh học nghiêm ngặt sẽ giúp giảm thiệt hại, bảo vệ đàn heo và mang lại hiệu quả kinh tế bền vững