Không ít người chăn nuôi chỉ tập trung điều trị tiêu chảy ở heo con mà bỏ qua nguyên nhân sâu xa đến từ đàn nái. Thực tế, sức khỏe heo nái, tình trạng tuyến vú, tử cung và chất lượng sữa đóng vai trò quyết định khả năng miễn dịch của heo con ngay từ khi sinh ra.

Chất lượng và lượng sữa – yếu tố sống còn của heo con

Sữa đầu (colostrum) là nguồn kháng thể duy nhất truyền từ nái sang con trong những ngày đầu. Nếu không được bú sớm và đủ lượng, heo con rất dễ bị tiêu chảy vì không có miễn dịch bảo vệ.

Một số biểu hiện cảnh báo nái có vấn đề về sữa:

• Heo con bú nhưng vẫn đói, kêu nhiều

• Một số núm vú sưng, đỏ hoặc không tiết sữa

• Có dịch lạ từ âm hộ nái sau sinh, mùi hôi bất thường

• Nái bỏ ăn, sốt cao sau sinh

Ngay khi phát hiện, cần can thiệp sớm bằng cách kiểm tra tuyến vú, hỗ trợ thuốc tăng tiết sữa và đưa men tiêu hóa – điện giải cho heo con.

Viêm vú, viêm tử cung – thủ phạm gây tiêu chảy hàng loạt

Heo nái sau sinh bị viêm vú hoặc tử cung thường không thể tiết đủ sữa. Tình trạng viêm còn làm thay đổi thành phần sữa, khiến heo con dễ tiêu chảy và chết sớm.

Nguyên nhân thường gặp:

• Vệ sinh chuồng đẻ không sạch, dụng cụ đỡ đẻ không được sát trùng

• Không tiêm phòng đầy đủ các bệnh sinh sản trước phối và trước đẻ

• Nái bị stress, nằm lâu không vận động cuối thai kỳ

• Thức ăn thiếu chất xơ, mất cân bằng khoáng

Phòng bệnh hiệu quả cần kết hợp:

• Sát trùng chuồng đẻ 1 tuần trước khi nái vào

• Tắm rửa nái trước khi nhập chuồng, cạo lông vùng bụng và âm hộ

• Tiêm kháng sinh phòng viêm tử cung sau sinh (theo chỉ định thú y)

• Theo dõi biểu hiện ăn uống, thân nhiệt nái trong 3 ngày đầu sau đẻ

Bổ sung dinh dưỡng cho nái mang thai – tăng miễn dịch cho con

Để có đàn con khỏe, phải chuẩn bị từ giai đoạn nái mang thai. Một số nguyên tắc cần nhớ:

• Tăng cường vitamin A, E, C và khoáng vi lượng trong khẩu phần từ ngày 85 trở đi

• Cung cấp đủ nước sạch và chất xơ để tránh táo bón, giảm nguy cơ viêm sau sinh

• Hạn chế thay đổi thức ăn đột ngột ở tuần cuối trước đẻ

• Có thể dùng vaccine sống (PED, Rota) theo phương pháp miễn dịch ruột – giúp kháng thể đi vào sữa đầu

Dinh dưỡng đúng, chuồng trại sạch và giám sát chặt sức khỏe nái là cách tốt nhất để ngăn tiêu chảy cho heo con từ gốc.

Phòng bệnh từ mẹ để con không phải dùng thuốc

Tiêu chảy ở heo con không thể ngăn chặn hoàn toàn chỉ bằng kháng sinh hay thuốc men. Muốn bảo vệ cả đàn, người chăn nuôi cần chủ động kiểm soát từ khâu phối giống, chăm sóc nái mang thai đến lúc vào chuồng đẻ.

Trong bài viết tiếp theo, chúng ta sẽ phân tích cụ thể từng loại virus và vi khuẩn gây tiêu chảy – dấu hiệu nhận biết và cách chọn thuốc điều trị chính xác, tránh nhầm lẫn và lạm dụng kháng sinh.