Giai đoạn sau cai sữa là thời điểm “nhạy cảm” nhất đối với đàn heo. Vừa tách mẹ, thay đổi môi trường sống, khẩu phần ăn, cộng thêm stress do ghép đàn – tất cả khiến hệ miễn dịch của heo con suy giảm nhanh chóng. Đây cũng là lúc bệnh hô hấp bắt đầu bùng phát, nếu không phát hiện và xử lý kịp thời, thiệt hại có thể kéo dài suốt cả lứa nuôi.
.jpg)
Thời điểm sau cai sữa (từ 21–35 ngày tuổi) có nhiều thay đổi lớn:
Mất nguồn sữa mẹ và kháng thể thụ động
Bắt đầu ăn cám – thay đổi men tiêu hóa và hệ miễn dịch
Chuyển chuồng, trộn đàn, môi trường mới
Nhiệt độ, độ ẩm không phù hợp gây stress
Đặc biệt dễ bị tấn công nếu trước đó mẹ không tiêm phòng PRRS, Mycoplasma, PCV2 đầy đủ
Chính vì vậy, các tác nhân hô hấp như PRRS, Mycoplasma hyopneumoniae, Streptococcus suis, APP… có cơ hội xâm nhập và gây bệnh.
Triệu chứng ban đầu thường khó phát hiện nếu không quan sát kỹ. Một số dấu hiệu cảnh báo sớm:
Nhảy mũi, ho rải rác, đặc biệt buổi sáng
Mắt sưng, có ghèn, tai dựng hoặc tím tái nhẹ
Heo nằm nhiều, thở gấp, há mồm khi hít thở
Ăn giảm rõ rệt, không tranh máng như trước
Phân lỏng, màu xám hoặc hơi nâu – dấu hiệu của stress kết hợp tiêu hóa
Có thể sốt nhẹ, lông xù, da tái
Nếu không can thiệp sớm, đàn heo sẽ chậm lớn, tăng FCR, dẫn đến kéo dài thời gian nuôi và tăng chi phí cám, thuốc.
Các bệnh thường xuất hiện đơn lẻ hoặc phối hợp:
PRRS (Hội chứng rối loạn hô hấp – sinh sản): sốt nhẹ, thở khó, giảm sức đề kháng
Mycoplasma hyopneumoniae: ho kéo dài, viêm phổi mạn tính
Streptococcus suis: có thể gây run rẩy, viêm màng não, chết nhanh
Glässer (Haemophilus parasuis): đau khớp, sưng hạch, viêm màng phổi có dịch
APP (Actinobacillus pleuropneumoniae): chết nhanh, máu mũi, ho dữ dội
Trong nhiều trường hợp, heo mắc đồng nhiễm nhiều tác nhân, khiến việc điều trị khó khăn và tốn kém hơn nhiều.
.jpg)
Tăng tỷ lệ loại thải từ 5–15% do heo chậm lớn
Thời gian nuôi kéo dài thêm 1–3 tuần
Tăng chi phí thuốc, kháng sinh, công chăm sóc
Giảm độ đồng đều của đàn, ảnh hưởng năng suất xuất chuồng
Nghiêm trọng hơn, nếu lây lan ngược sang trại nái hoặc heo con sơ sinh, bệnh sẽ khó kiểm soát toàn trại.
Cách ly heo có biểu hiện ho, thở nhanh ra ô riêng
Hạ nhiệt độ chuồng nuôi, tăng thông gió, giảm mật độ
Bổ sung men sống, điện giải, vitamin C để giảm stress
Tiêm kháng sinh theo chỉ định thú y, ưu tiên thuốc phổ rộng hoặc chuyên trị PRRS – Myco – APP
Theo dõi sát đàn trong 3–5 ngày đầu, nếu có thêm ca bệnh, cần xử lý cả lô
Trong bài viết tiếp theo, chúng ta sẽ tìm hiểu vai trò của PRRS và Mycoplasma trong việc phá vỡ hàng rào miễn dịch – mở đường cho các bệnh hô hấp kế phát bùng phát.
Không ít người chăn nuôi chỉ tập trung điều trị tiêu chảy ở heo con mà bỏ qua nguyên nhân sâu xa đến từ đàn nái.
Tiêu chảy trong tuần đầu đời là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây chết sơ sinh, giảm tăng trưởng và tăng chi phí điều trị cho người chăn nuôi.
Heo con là đối tượng dễ tổn thương nhất trong toàn bộ chu kỳ chăn nuôi.
Heo nái là trung tâm sinh sản của cả trại, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng heo con
Vệ sinh chuồng trại không chỉ là bước dọn dẹp đơn thuần mà là nền tảng đầu tiên giúp bảo vệ đàn heo khỏi các mầm bệnh tồn dư.
An toàn sinh học là nền tảng cốt lõi để giữ trại heo khỏe mạnh, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh ngày càng phức tạp như hiện nay.
.jpg)
Khi nói đến tiêu chảy ở heo sau cai và heo thịt, người chăn nuôi thường nghĩ đến E.coli, Salmonella hay viêm ruột do độc tố. Tuy nhiên, có một tác nhân thường bị bỏ sót vì không gây triệu chứng rầm rộ – đó là Balantidium coli, một loại ký sinh trùng đơn bào sống trong ruột heo. Dù không phải lúc nào cũng gây bệnh, nhưng khi gặp điều kiện thuận lợi, B. coli có thể làm trầm trọng thêm tình trạng tiêu chảy, khiến quá trình điều trị kéo dài và khó kiểm soát hơn.
Bệnh cầu trùng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy kéo dài, phân lỏng màu trắng sữa hoặc vàng kem ở heo con.
.jpg)
