Tại nhiều vùng nông thôn của Quảng Trị, sau làn sóng dịch tả lợn châu Phi và dịch tai xanh, không ít chuồng trại rơi vào cảnh bỏ hoang, người chăn nuôi trắng tay, phải tạm dừng hoạt động. Tuy nhiên, giữa bức tranh u ám ấy, một số mô hình chăn nuôi bền vững mùa dịch vẫn giữ được sự ổn định, khẳng định hướng đi đúng đắn của nông nghiệp hữu cơ trong bối cảnh nhiều rủi ro hiện hữu.
Tại xã Tân Mỹ, mô hình chăn nuôi lợn hữu cơ theo chuỗi giá trị đang cho thấy hiệu quả rõ rệt. Gia đình bà Lê Thị Thường – một trong những hộ tiên phong, đã chuyển đổi từ chăn nuôi công nghiệp sang nuôi hữu cơ với chế phẩm sinh học và thảo dược. Từ 3 nái ban đầu, hiện trang trại bà có 5 nái và xuất bán khoảng 50 con lợn thịt mỗi năm, cho thu nhập ổn định mà không hề bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh.
Cũng tại địa phương này, chị Đỗ Thị Thủy đang duy trì hơn 40 con lợn, trong đó có 5 nái. Nhờ áp dụng đệm lót sinh học và thường xuyên tiêu độc bằng thảo dược, đàn lợn của chị phát triển tốt dù nằm trong vùng từng được coi là điểm nóng về dịch tả lợn. Thu nhập hàng năm của gia đình vẫn giữ mức trên 150 triệu đồng.
Tại xã Nam Ba Đồn, anh Đoàn Thanh Lâm là ví dụ điển hình của mô hình chăn nuôi tuần hoàn hữu cơ. Với 15 lợn nái và sản lượng hơn 200 con mỗi năm, anh còn kết hợp trồng chuối, rau màu và cây ăn quả trên diện tích 4 ha. Mọi phụ phẩm từ chăn nuôi đều được tận dụng để ủ phân hữu cơ, vừa giảm chi phí vừa tăng chất lượng đất và năng suất cây trồng.
Mô hình của anh Lâm áp dụng triệt để nguyên tắc “5 không”: không mùi hôi, không xả thải, không tắm nước, không kháng sinh và không chất cấm. Nhờ vậy, không chỉ bảo vệ môi trường mà còn tạo ra thực phẩm sạch, được người tiêu dùng tin tưởng.
Gia đình anh Nguyễn Văn Ngọ ở xã Trường Phú cũng đang kết hợp chăn nuôi hữu cơ với trồng cam, thanh long ruột đỏ trên diện tích 1,5 ha. Phân hữu cơ từ lợn được ủ bằng vi sinh giúp đất tơi xốp, cây khỏe, trái ngọt. Với 6 nái và khoảng 50 con lợn thịt mỗi năm, anh cung cấp cho chuỗi sản xuất khép kín, được bao tiêu đầu ra. Tổng thu nhập hàng năm của gia đình đạt hơn 400 triệu đồng.
Theo ông Trần Đình Hiệp – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Trị, những mô hình do Tập đoàn Quế Lâm hỗ trợ triển khai đã cho thấy hiệu quả thiết thực. Việc liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp, từ con giống – chế phẩm – hướng dẫn kỹ thuật – đến tiêu thụ sản phẩm đã tạo ra chuỗi giá trị ổn định, giúp bà con yên tâm đầu tư dài hạn.
Tập đoàn còn hỗ trợ nông dân trong việc bán hàng trực tuyến, kết nối thị trường, tập huấn kỹ thuật và nâng cao nhận thức về nông nghiệp xanh, sạch. Đây là nền tảng vững chắc để mô hình lan rộng ra nhiều địa phương khác.
Chính quyền địa phương cũng đồng hành hỗ trợ từ vốn, hạ tầng đến đào tạo. Một số nơi còn đang thử nghiệm kết hợp chăn nuôi hữu cơ với du lịch trải nghiệm, giúp quảng bá sản phẩm và nâng cao giá trị thương hiệu nông sản.
Dễ thấy, chăn nuôi bền vững mùa dịch không chỉ là giải pháp tạm thời, mà còn là hướng đi dài hạn cho nông nghiệp tỉnh Quảng Trị. Mô hình hữu cơ không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế, mà còn tạo ra môi trường sống lành mạnh, việc làm ổn định và giữ chân người dân ở lại quê hương phát triển nông nghiệp