Lưu thai ở heo nái là hiện tượng phôi thai ngừng phát triển và tiêu biến trong tử cung mà không được đẩy ra ngoài, thường xảy ra ở giai đoạn đầu của thai kỳ (20 - 50 ngày). Đây là một trong những nguyên nhân gây sụt giảm năng suất sinh sản và thiệt hại kinh tế cho người chăn nuôi.
Vậy làm sao để phòng tránh lưu thai ở heo nái một cách hiệu quả?

Một trong những nguyên nhân phổ biến gây lưu thai ở heo nái là thiếu hụt các vi chất quan trọng. Để phòng tránh, người chăn nuôi cần:
Bổ sung đầy đủ vitamin A, E, selenium, kẽm, sắt trong khẩu phần ăn.
Tránh để nái quá gầy hoặc quá béo, vì rối loạn nội tiết dễ dẫn đến lưu thai.
Không sử dụng thức ăn ẩm mốc, lên men hoặc chứa độc tố nấm như Aflatoxin.
Lưu thai ở heo nái có thể bắt nguồn từ các bệnh truyền nhiễm như Parvo, Lepto, Giả dại (Aujeszky), Dịch tả lợn châu Phi,... Vì vậy:
Cần tiêm vaccine đầy đủ và đúng lịch cho nái trước khi phối giống ít nhất 2 - 3 tuần.
Ưu tiên sử dụng vaccine đã được cấp phép, rõ nguồn gốc và bảo quản đúng điều kiện.
Ghi chép đầy đủ lịch sử tiêm để tiện theo dõi và điều chỉnh ở các lứa sau.
Tẩy giun sán định kỳ: Giun sán ký sinh lấy chất dinh dưỡng và tiết ra độc tố gây hại cho thai.
Theo dõi sát sao: Hàng ngày quan sát biểu hiện của heo nái. Khi phát hiện các dấu hiệu bất thường như bỏ ăn, sốt, âm hộ chảy mủ, sưng đỏ, cần cách ly và mời bác sĩ thú y ngay.
Môi trường sống ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ lệ lưu thai ở heo nái. Người chăn nuôi cần:
Giữ chuồng thoáng mát, khô ráo, nhiệt độ lý tưởng là dưới 28°C.
Tránh stress nhiệt bằng cách lắp đặt quạt, phun sương vào mùa nóng.
Nhốt riêng từng nái có thai để tránh xô đẩy, va chạm, đặc biệt ở giai đoạn đầu thai kỳ.

Phối tinh sai kỹ thuật là nguyên nhân tiềm ẩn gây viêm nhiễm tử cung, dẫn đến lưu thai ở heo nái. Cần lưu ý:
Sử dụng tinh dịch đạt chuẩn, bảo quản đúng nhiệt độ.
Dụng cụ phối phải được sát trùng kỹ, thao tác nhẹ nhàng, đúng kỹ thuật.
Áp dụng phối lặp (2 lần/cơn động dục) cách nhau 10 - 12 giờ để tăng khả năng đậu thai.
Siêu âm kiểm tra sau phối 21 - 30 ngày để phát hiện sớm dấu hiệu bất thường.
Theo dõi sát sao và xử lý kịp thời khi nghi ngờ nái bị lưu thai
Nếu có biểu hiện như: heo động dục lại sau khi phối, bụng không lớn, âm hộ chảy dịch bất thường bà con chăn nuôi hãy:
Cách ly ngay heo nái ra khỏi đàn.
Vệ sinh chuồng trại, dụng cụ phối tinh.
Mời bác sĩ thú y kiểm tra và điều trị kịp thời.
Điều chỉnh lại khẩu phần ăn và quy trình chăm sóc ở lứa kế tiếp.
Ghi chép và theo dõi dữ liệu sinh sản của từng nái
Mỗi nái cần có sổ theo dõi riêng ghi rõ: ngày phối, loại tinh sử dụng, lịch tiêm phòng, kết quả siêu âm, tình trạng lưu thai nếu có.
Dữ liệu này giúp người chăn nuôi:
Phát hiện sớm nái yếu sinh lý hoặc dễ lưu thai.
Đánh giá hiệu quả tinh của từng đực giống.
Lập kế hoạch tối ưu phối giống, cải thiện đàn nái theo hướng chọn lọc.

Lưu ý khi phòng tránh lưu thai ở heo nái
Lưu thai ở heo nái là vấn đề nghiêm trọng nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu người chăn nuôi nắm vững kỹ thuật và chủ động kiểm soát các yếu tố như:
Dinh dưỡng hợp lý, môi trường ổn định, tiêm phòng đầy đủ và phối giống đúng kỹ thuật là chìa khóa giúp nái đậu thai cao, sinh sản đều và khỏe mạnh.