Khi nái sau sinh có dấu hiệu sốt, bỏ bú, bầu vú sưng đau hay âm hộ tiết dịch bất thường, người chăn nuôi cần hành động ngay. Điều trị hội chứng M.M.A cần phối hợp kháng sinh, thuốc nội tiết và chăm sóc hỗ trợ. Càng xử lý sớm, hiệu quả càng cao, tránh thiệt hại lớn do mất sữa, chết con hoặc nái bị loại sớm.

Phác đồ điều trị viêm vú ở nái

Viêm vú cấp tính cần can thiệp sớm bằng kháng sinh và thuốc chống viêm. Các bước điều trị phổ biến gồm:

• Tiêm kháng sinh phổ rộng: oxytetracycline, amoxicillin, enrofloxacin hoặc ceftiofur
   

• Dùng thuốc hạ sốt và kháng viêm: flunixin hoặc dexamethasone
   

• Dùng oxytocin trong trường hợp bầu vú căng nhưng không tiết sữa để kích thích tuyến vú
   

Nên tiêm liên tục từ 2–3 ngày và theo dõi nhiệt độ cơ thể nái hàng ngày. Nếu bầu vú sưng cứng kéo dài, cần kiểm tra xem có tụ mủ hay tắc tia sữa.

Điều trị viêm tử cung sau sinh

Viêm tử cung thường đi kèm sốt, âm hộ tiết dịch có mùi hôi, dịch trắng đục hoặc vàng. Cách xử lý gồm:

• Tiêm PGF2α (prostaglandin) để giúp tử cung co bóp, đẩy hết dịch và nhau thừa
   

• Kết hợp kháng sinh phổ rộng (dạng tiêm hoặc đặt tử cung nếu cần)
   

• Theo dõi sát tình trạng âm hộ – nếu dịch vẫn đục, mùi hôi sau 3–5 ngày thì cần thay thuốc
   

Nếu nái có biểu hiện yếu hoặc bỏ ăn kéo dài, cần truyền điện giải, B1, B12 và vitamin tổng hợp để hỗ trợ phục hồi.

Xử lý mất sữa – Không có thuốc trị, chỉ có cách hỗ trợ

Hiện nay chưa có thuốc đặc trị mất sữa, nên việc điều trị chủ yếu là phục hồi tuyến sữa và kích thích tiết sữa:

• Đảm bảo nái được uống nước sạch và đủ – ít nhất 20–30 lít mỗi ngày
   

• Bổ sung methionine, choline, vitamin nhóm B để hỗ trợ gan và chuyển hóa
   

• Dùng oxytocin kích sữa, nhưng chỉ sử dụng khi chắc chắn có sữa trong tuyến vú
   

• Cho heo con bú vú còn tiết sữa hoặc hỗ trợ bằng sữa thay thế
   

Trong những trường hợp nặng, phải chấp nhận nuôi heo con bằng tay hoặc ghép ổ nếu có nái khác khỏe.

Lưu ý trong quá trình điều trị

• Cách ly nái bệnh để không ảnh hưởng đến các con nái khác
   

• Ghi chép cụ thể ngày giờ tiêm thuốc, liều lượng và phản ứng
   

• Không điều trị nửa vời – phải theo đúng liệu trình bác sĩ thú y khuyến cáo
   

• Sau khi khỏi bệnh, cần kiểm tra khả năng sinh sản và tiết sữa trước khi giữ lại cho lứa sau
   

Can thiệp đúng lúc – Giữ được cả nái lẫn con

Hội chứng M.M.A nếu phát hiện muộn sẽ gây thiệt hại dây chuyền: con chết, nái bị loại, lãng phí thuốc men và thời gian. Nhưng nếu điều trị đúng phác đồ, phối hợp chăm sóc kỹ, nái vẫn có thể phục hồi nhanh, lên giống trở lại và nuôi tốt các lứa sau.