Phần 2: Triệu chứng bệnh Mycoplasma suis – Từ heo con run rẩy đến nái tụ huyết âm hộ

Bệnh do Mycoplasma suis có thể không ồ ạt như PRRS hay dịch tả, nhưng lại gây thiệt hại lâu dài và dai dẳng, đặc biệt nếu không được nhận diện kịp thời. Tùy theo độ tuổi và sức đề kháng, heo sẽ biểu hiện các triệu chứng khác nhau – từ run rẩy nhẹ đến mất máu cấp tính, sảy thai và chết rải rác.

Heo con sơ sinh – run, sốt và chết nhanh

Heo con sinh ra từ nái nhiễm Mycoplasma suis có thể bị nhiễm dọc qua nhau thai hoặc qua máu khi sinh. Trong 5–7 ngày đầu sau sinh, heo con thường:

  • Sốt cao, run, đứng không vững

  • Khó bú mẹ, chậm lớn, tiêu chảy nhẹ

  • Da nhợt nhạt, có thể chuyển vàng, tai lạnh, thở gấp

  • Một số con chết nhanh mà không có dấu hiệu rõ rệt trước đó

Nếu không xử lý kịp, cả bầy heo con có thể bị ảnh hưởng, giảm tỷ lệ sống sót đến lúc cai sữa.

Heo cai sữa – heo thịt: chậm lớn, thiếu máu, hoại tử nhẹ

Ở giai đoạn 4–10 tuần tuổi, Mycoplasma suis có thể gây ra:

  • Chậm lớn, ăn giảm, dáng đi lờ đờ

  • Tai tím hoặc xanh tái, viền tai có dấu hiệu hoại tử nhẹ

  • Niêm mạc miệng, da bụng nhợt nhạt rõ rệt

  • Một số con đi phân sệt hoặc tiêu chảy kéo dài

  • Lách có thể sưng to, da mỏng, nổi gân máu

Heo giai đoạn này dễ bị nhầm lẫn với thiếu sắt, thiếu khoáng, hoặc viêm ruột do vi khuẩn khác nếu không xét nghiệm máu.

Heo nái mang thai – rối loạn sinh sản và tụ huyết âm hộ

Trên heo nái, triệu chứng do Mycoplasma suis biểu hiện rõ nhất ở hệ sinh sản:

  • Tụ huyết âm hộ, tím âm đạo rõ rệt

  • Sảy thai, đẻ non, heo con chết lưu, tăng tỷ lệ heo lốc

  • Giảm tiết sữa, heo con chết nhiều sau sinh

  • Sau sảy thai, heo nái yếu, khó lên giống trở lại

Các dấu hiệu này dễ bị nhầm với PRRS hoặc nhiễm trùng tử cung, tuy nhiên nếu heo nái vẫn ăn uống bình thường, không sốt cao – rất có thể nguyên nhân là do M. suis.

Heo hậu bị và heo nái già – mang trùng nhưng vẫn phát bệnh khi stress

Đây là nhóm dễ trở thành heo mang trùng mạn tính. Khi gặp các yếu tố kích thích như:

  • Vận chuyển, ghép đàn, thay đổi khẩu phần

  • Đổi trại, đổi ô chuồng, tiêm phòng vaccine khác

  • Thời tiết nắng nóng, ẩm kéo dài

Heo có thể đột ngột phát triệu chứng: sốt nhẹ, tai tím, ăn giảm, tụ huyết âm hộ, rối loạn sinh sản.

Cần phân biệt với các bệnh khác để tránh điều trị sai hướng

Các biểu hiện của Mycoplasma suis có thể bị nhầm với:

  • PRRS (heo nái sảy thai, heo con chết sớm)

  • Thiếu sắt (heo con nhợt nhạt, chậm lớn)

  • Salmonella hoặc E.coli (heo tiêu chảy, chậm lớn)

  • Dịch tả hoặc liên cầu khuẩn (tụ huyết da, tai tím)

Vì vậy, nếu heo trong trại có biểu hiện vàng da, tụ huyết nhưng không sốt cao, cần nghĩ đến M. suis và thực hiện xét nghiệm máu nhuộm Giemsa hoặc PCR để xác định chính xác.

Trong bài viết tiếp theo, cùng Mind Farm tìm hiểu cách lây truyền và phương pháp chẩn đoán bệnh Mycoplasma suis – lý do vì sao chỉ cần 1 mũi tiêm sai là có thể làm lây cả đàn.