Phần 1: An toàn sinh học trong chăn nuôi heo – Ngăn bệnh từ cổng trại đến từng ô chuồng

An toàn sinh học là nền tảng cốt lõi để giữ trại heo khỏe mạnh, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh ngày càng phức tạp như hiện nay. Nếu không kiểm soát tốt từ khâu nhập vật nuôi, ra vào trại, vệ sinh chuồng trại… nguy cơ bùng dịch rất cao, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và lợi nhuận.

An toàn sinh học là gì?

An toàn sinh học là hệ thống các biện pháp giúp:

  • Ngăn mầm bệnh xâm nhập vào trại

  • Ngăn mầm bệnh lây lan trong nội bộ trại

  • Tăng cường sức đề kháng của vật nuôi

Ba yếu tố này luôn phải đồng bộ, được thực hiện hàng ngày và xuyên suốt trong toàn bộ chu trình chăn nuôi.

Ngăn mầm bệnh từ bên ngoài

Đây là hàng rào đầu tiên và quan trọng nhất trong hệ thống biosecurity. Một số biện pháp cần thiết gồm:

  • Kiểm soát chặt người và phương tiện ra vào: tắm sát trùng, thay đồ bảo hộ, ghi chép nhật ký

  • Xe chở cám, giống, thuốc cần phun sát trùng và đậu đúng vị trí quy định

  • Hạn chế tiếp xúc từ người ngoài hoặc nhân viên từ nơi khác

  • Cách ly nhân viên mới tối thiểu 48–72 giờ nếu đến từ vùng dịch

  • Heo nhập về phải được xét nghiệm PRRS, APP, Mycoplasma… và cách ly đủ thời gian

Ngăn mầm bệnh lây lan trong trại

Mầm bệnh có thể lây chéo giữa các khu nuôi nếu không tổ chức trại hợp lý:

  • Phân luồng di chuyển một chiều: từ heo con đến heo hậu bị và heo nái

  • Mỗi khu có dụng cụ riêng, không dùng chung xô, găng tay, chổi...

  • Sát trùng giày dép và thiết bị khi qua các khu vực khác nhau

  • Cách ly và điều trị heo bệnh kịp thời, không để lây ra cả đàn

  • Vệ sinh chuồng định kỳ, sát trùng toàn trại hằng tuần

Tăng sức đề kháng cho đàn heo

Bên cạnh việc ngăn mầm bệnh, cần giúp đàn heo đủ sức chống đỡ nếu virus, vi khuẩn xâm nhập:

  • Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ: vitamin, khoáng, men tiêu hóa

  • Duy trì môi trường chuồng ổn định: nhiệt độ, độ ẩm, mật độ phù hợp

  • Thực hiện đúng lịch tiêm phòng, không tiêm lúc heo đang stress

  • Đảm bảo nguồn nước sạch, vệ sinh máng uống, không để heo uống nước dơ

Kiểm soát từ gốc – không chờ dịch bùng phát

An toàn sinh học hiệu quả không chỉ là có thuốc sát trùng hay hàng rào chắn, mà là tư duy kiểm soát dịch bệnh từ gốc. Khi xây dựng được hệ thống biosecurity vững chắc, người chăn nuôi sẽ chủ động hơn trong phòng dịch, không bị động xử lý khi bệnh đã xảy ra.

Trong bài viết tiếp theo, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết quy trình vệ sinh chuồng trại trước khi nhập heo – yếu tố tiên quyết để đảm bảo trại sạch từ nền chuồng đến thiết bị.